Adet dönemi belirtileri ve adet döneminde rahatlatıcı önlemler
Adet dönemi belirtileri (Premenstrual syndrome = PMS), kadın ve genç kızların adet (regl) dönemine yaklaşırken yaşadıkları önemli karakteristik fiziksel ve ruhsal belirtiler olarak tanımlanır.
PMS, yumurtlama ile regl dönemi arasında yaşanan bir grup belirtidir. Reglden 7-10 gün önce yaşanmaya başlar ve belirtiler regl başlamasıyla sona erer.
Adet Döneminin Belirtileri
Her kadın ya da genç kızda farklı belirtiler gözlenebilir. Belirtiler regl döneminden, regl dönemine gerçekleşir. Belirtilerin şiddeti, dönem dönem dalgalı bir seyir göstererek artabilir. Belirtiler, genellikle regl döneminin başlamasından 7-10 gün önce kendini gösterir ve bu dönem yaklaştıkça şiddetlenebilir. Belirtiler hafif, orta şiddette ya da şiddetli olabilirler.
Adet döneminde yaşanan duygusal belirtiler
• Sıkıntı, kaygı
• Çabuk sinirlenme, asabilik
• Bitkinlik
• Depresyon
• Kızgınlık
Adet dönemindeki konsantrasyon bozuklukları
• Aşırı duyarlılık
• Cinsel istekte değişme
• Kendini beğenmeme
• Sosyallikten uzaklaşma
• Doğal aktivitelere olan ilginin azalması
Adet döneminin fiziksel belirtileri
• Karın Şişkinliği
• Göğüslerin şişkinliği ve hassaslığı
• Diz, dirsek ve parmaklarda su toplanması
• İştahın artması
• Baş ağrısı
• Yeme isteği
• Kabızlık
• Mide bulantısı
• Susama
• Hantallaşma
• Uyku alışkanlığının değişmesi
Adet Döneminin Teşhisi ve Rahatsızlıkları Azaltma Yöntemleri
Premenstrual syndrome (adet dönemi)'un teşhisinde, laboratuar bulguları ya da fiziksel bulgularla hareket edilemez. Çünkü PMS’e has bir tane özel belirti yoktur. PMS’in teşhisindeki tek yol, PMS belirtileri olarak sıralanan belirtilerden rahatsız olan kadın ve genç kızların belirtilerini, iki - üç ay boyunca izlemeleridir. Belirtilerin adet öncesi dönemde gerçekleştiğinin ve adet kanamasının gerçekleşmesiyle yok olduğunun saptanmasıyla, PMS teşhisi konulabilecektir.
Adet Öncesi Ruhsal ve Fiziksel Rahatsızlıkları Azaltmak için ne Yapmalı?
Diyet
Genel beslenme çizgilerinin rehber alındığı günlük bir diyet, PMS belirtileri üzerindeki kontrolünüzde size yardımcı olacaktır. Daha az tuz, rafine şeker, kırmızı et ve yağ tüketmeye çalışın; karbonhidrat karışımları, sebze ve meyve yiyin.
Sodyum miktarını kontrol altına almanız, adet kanaması öncesinde eklemlerinizde oluşacak sıvı toplanmasını azaltacaktır. Vücudunuzun ihtiyaç duyduğu günlük sodyum miktarı 2000 ile 4000 mg arasıdır. Aşağıdaki önerileri dikkate alarak, tuz alımınızı dereceli olarak düşürün.
Tabağınızdaki yiyeceğe tuz yerine başka katkılar eklemeyi deneyin (Bu, mevsime göre çeşitli otlar, limon suyu ya da sirke olabilir)
Yemeğinizi pişirirken tuz eklemeyin.
Konserve yerine taze ürünleri tercih edin.
Adet rahatsızlıklarını azaltmak için tüketmeniz gereken besinleri ilgili sayfamızda bulabilirsiniz.
Egzersiz
Egzersiz, sadece genel sağlığı düzeltip, iyiye gitmesini sağlamaz, aynı zamanda endorfin üretimine de yardımcı olur. Haftada en az 3 -5 kere yarım saatlik egzersizler yapmanız, çok yararlı olacaktır. Yüzme, jogging, hızlı adımlarla yürüme ya da kendi tercih ettiğiniz bir sporu yapabilirsiniz. Bu, sizin vücudunuzun daha biçimli olmasına, kilonuzu daha rahat kontrol edebilmenize, vücut sağlığınızı korumanıza ve kendinize olan güveninizin artmasına yardımcı olacaktır.
Alkol ve kafein alımını düşürmek
Alkol ve kafein, PMS belirtilerini şiddetlendirebilir. Kafein bundan başka, göğüslerin hassasiyeti arttırabilir, endişe ve asabiyet yaratabilir. Ancak şu da unutulmamalıdır ki kafeinin tek kaynağı kahve değildir. Çayda, bazı içeceklerde, çikolotada ve sayılamayacak kadar çok ilaçta da bulunur. Alkol de, PMS’in yarattığı baş ağrısı ve yorgunluğu arttırır.
Dinlenme
Çoğu kimse, her gece ortalama 7 saat uykuya ihtiyaç duyar. Bazı genç kızlar, özellikle adet dönemi öncesi, daha fazla uykuya ihtiyaç duyabilirler. Kendinizi daha iyi hissedene kadar dinlenmelisiniz.
Stresi azaltmak
Stres, PMS’i şiddetlendirebilir. Stresi yenerek kendinizi rahatlatmak için kullanabileceğiniz bir çok metod vardır. Meditasyon, yoga ya da egzersiz sizin stresinizi atmanıza yardımcı olacaktır. Kendinizi rahatlatıcı renklerle çevirin, yumuşak bir müzik koyun, bir banyo yapın. Özellikle hoşlandığınız şeyleri yapmak için zaman ayırmanız, kendinizi daha iyi ve daha mutlu hissetmenize yol açacaktır. Sizde nelerin stres yarattığını keşfetmeye bakın ve onlardan uzak durun. Özellikle adet döneminizin son safhasında.
Duygularla başa çıkmak
PMS’in en zor bölümü, duygularınızın üst seviyeye çıkması ve bu hisleri kontrol edebilme konusunda yetersiz kalabilmenizdir. Gereksiz yere duyulan kızgınlıklar genç kızları rahatsız eder. Gereğinden fazla duyarlılık ve sinirlilik hali, aile hayatı ya da arkadaşlıkları zedeleyebilir. PMS’de duygusal belirtiler, fizikselden daha önde gidiyorsa ve verdiğimiz yardım ipuçları yetersiz kalıyorsa, bir uzmana gözükmenizde yarar vardır.