Erozyon hakkında bilgi
Erozyon (Toprak Kayması): Yer yüzündeki yükseklikleri deniz seviyesine indirmeye çalışan bir aşındırma olayıdır. Jeolojik aşındırma, en geniş anlamı ile, karmaşık tabiat olaylarıdır. Bunlar parça koparıp sürükleyerek litosfer yüzeyini durmadan aşındırır.
Erozyon, toprağı tutan bitki örtüsünün yok edilmesi sonucu toprağın rüzgarın yağmurun vb. öğelerin etkisiyle aşınması olayıdır. Yani erozyonun sebebi bitki örtüsünün tahrip edilmesidir. Erozyon sonucu aşınan toprak baraj ve göllerin içine dökülerek baraj ve göllerin hacimlerini azaltır, erozyon sonucu toprağın verimli kısmı kayarak tarımda verim oranı düşer.
Yine bir başka ifadeyle, bir kayaç yada toprak kütlesinin sarp bir yamaçtan yada dağdan aşağı kaymasına "Erozyon" denir. Dik yamaçların eteklerinde, çoğu kez erozyon sonucunda yukarılardan inmiş kayaç ve toprak yığınlarına ve bunların kayma yolunun üzerinde oluşturdukları sıyrıklara rastlanabilir. Erozyon zaman zaman karayolu ve demiryolu ulaşımının kesilmesine de neden olabilir. Büyük ölçekli erozyon dağlık bölgelerde olur. Buna şiddetli yağmurların yada eriyen karların killi kayaçlardan oluşan yatakların ıslatıp kaygan hale getirmesi yol açabilir yada deprem heyelanı başlayabilir. Erozyon sonucunda düşen toprağın bir ırmağın önünü kapatarak orada bir göl oluşumuna yol açması büyük bir tehlike yaratır. Toprağın oluşturduğu set güçlü değildir ve ardından toplanan suyun ağırlığı ile kolayca dağılır.
Yüzeyler özellikle dağlık bölgeler ve çöller gibi bitki örtüsünün bulunmadığı yerlerde çok karakteristik ve belirgin biçimler alırlar. Erozyonun yıkıcı etkisi, vadiler, kanyonlar, dik yarlar yalı yarlar, sirkler, dev kazanlar, mağaralar, güvercin delikleri ve tabii köprüler meydana gelmesine sebep olur. Milyonlarca yıl süren erozyon sonunda en yüksek dağlar bile düzlükler haline gelebilir.
Maddeler halinde erozyonun zararları
• Bitki örtüsünün yok olması, erozyonun yanı sıra toprak kayması, sel, taşkın ve çığ felaketlerini arttırır.
• Erozyonla, sadece toprak değil toprakta bulunan organik maddeler, mikroorg
• Verimsizleşen ve yok olan tarım arazileri, üzerinde yaşayanları besleyemez duruma gelip, kırsal kesimden kentlere doğru göçü arttırarak, büyük ekonomik ve toplumsal sorunlara yol açar.
• Meraların tahribi hayvancılığın gerilemesine sebep olurken, gelirin azalması ve iş olanağının daralması sonucunu doğurur.
• Erozyon sonucu taşınan verimli topraklar, baraj göllerini doldurarak barajların ekonomik ömürlerini kısaltır.
• Yeşil örtü ve toprağın elden gitmesi iklim değişikliğini hızlandırmakta ve ekolojik dengenin bozulmasına sebep olmakta, ekosistemde biyolojik çeşitlilik azaltmaktadır.
• Bitki örtüsü ve toprağın olmadığı bir yüzey, kar ve yağmur sularını ememediğinden, doğal su kaynakları düzenli ve sürekli olarak beslenemez.
Erozyonu artıran faktörler
• Bitki örtüsünden yoksunluk
• Toprağın aşırı işlenmesi
• Meraların aşırı otlatılması
• Toprağın eğime paralel sürülmesi
• Yangınlar
• Ani su taşkınları
• Yağışların düzensiz olması
Erozyonu önlemek ve zararlarından korunmak için yapılması gerekenler
• Ağaçlandırma çalışmaları yapmak,
• Eğimli arazilere sekiler (taraçalar) yapmak,
• Mevcut bitki örtüsünü korumak,
• Tarlaları eğim doğrultusunda sürmemek,
• Anız örtüsünü yakmamak,
• Ürünleri nöbetleşe ekmek,
• Meraları korumak ve iyileştirmek,
• Baraj gölü yamaçlarını ağaçlandırmak,
• Usulsüz tarla açmanın önüne geçmek,
• Erozyonun zararları hususunda halkı bilinçlendirmek, gereklidir.