Farabi'nin Hayatı

Farabi (870-950) Matematik, botanik, tıp, musiki, felsefe ve mantık alanında eserler yazmış olan alim. 870 yılında Türkistan'ın Farab şehrinde doğmuştur. Asıl adı Ebu Nasır Muhammed İbn Türkan el Farabi olan Farabi aslen Türk'tür. Batı felsefe dünyasında Alfarabius adı ile bilinmektedir. İlk öğrenimini Farab'da görmüştür. Babasının tavsiyesiyle Bağdat'a ilim öğrenmeye gitmiştir. Burada Hristiyan filozof Ebu Bişr Metta bin Yunus'tan felsefe alanında dersler almıştır. Bu arada; Arapça, Farsça, Grekçe ve Latinceyi iyi derecede öğrenerek, Aristo ve Eflatun'un eserlerini defalarca okumuştur.

Gramer ve mantık da öğrenen Farabi daha sonra kendini tamamen felsefeye vermiştir. 941 senesinde Haleb'e giden Farabi, orada hüküm süren Hamdanoğullarından Seyfüddevle Ali adlı Türk Beyi'nin yanında kalmış ve vaktini felsefi düşüncelerini kaleme almakla geçirmiştir.

Farabi, ilimleri metafizik, matematik ve fiziki ilimler olarak üçe ayırmıştır. Onun bu metodu, Avrupalı bilim adamları tarafından da kabul edilmiştir. Ses olayının ilk mantıki açıklamasını yapmıştır. Havadaki titreşimlerin dalga uzunluklarına göre azalıp çoğaldığını, deneyler yapıp keşfetmiştir. Bu keşfiyle müzik aletlerinin yapımında gerekli olan kuralları da bulmuştur. Tıp alanında çalışmalar yapan Farabi, çeşitli ilaçlarla ilgili kitaplar da yazmıştır.

İdeal Kent Halkının Görüşleri adlı kitabında güçlü bir kişiliğin, sağlıklı bedenin, sağlıklı bir aklın, sağlıklı, güçlü bir ruhun ve sağlam bir ahlakın nasıl olacağını anlatmıştır. Tıp alanında yaptığı çalışmalarda sağlıklı bir bedene sahip olmak için neler yapılması gerektiğini araştırarak bu doğrultuda tıp ilmi için yedi esası tespit etmiştir. Özellikle insan bedenindeki tüm organların tanınması, hastalıkların çeşitlerinin bilinmesi, ilaçlarla ilgili detaylı bilgilere sahip olunması konularına öncelik vermiştir.

Farabi, birçok görüşüyle Kuran ve hadislerle bildirilen iman esaslarından ayrılmıştır. Görüş ve fikirlerindeki yanlışlık ve bozukluklar özellikle İmam-ı Gazali ve İmam-ı Rabbani gibi büyük İslam alimlerinin kitaplarında açık bir şekilde anlatılmıştır.

Farabi; mantık, matematik, felsefe ve müzik alanlarında kitaplar yazmıştır. 10'dan fazla eseri olduğu bilinmektedir. Başlıcaları şunlardır: