Aşık Edebiyatı Nazım Türleri
Âşık edebiyatı nazım türleri genellikle koşma ve semai nazım şekilleriyle söylenir. Konuları bakımından koşma ve semaiden ayrılır.
1. Güzelleme
• İnsan, tabiat, aşk, sevgi sevgilinin güzelliklerinden bahseden şiirlerdir. Koşma nazım şekliyle yazılır.
• Lirik şiirlerdir.
• En önemli şairi Karacaoğlan’dır.
2. Koçaklama
• Coşkun ve yiğitçe bir üslûpla yiğitlik, kahramanlık ve savaş konularını işler.
Epik şiirlerdir.
• Koşma şeklinde söylenir.
• Edebiyatımızda Köroğlu ve Dadaloğlu koçaklama şairi olarak tanınır.
3. Taşlama
• Bir kimseyi veya toplumun bozuk yönlerini eleştirmek için yazılan şiirlerdir.
• Koşma nazım şekliyle yazılır.
• Aşık Dertli, Bayburtlu Zihni, Ruhsati ve Develili Seyrani önemli taşlama şairleridir.
Divan edebiyatındaki adı hicviye’dir.
4. Ağıt
• Sevilen bir kişinin ölümünden duyulan üzüntüyü dile getirmek amacıyla ve koşma nazım şekliyle yazılan şiirlerdir.
• İslamiyet öncesindeki adı sagu, Divan edebiyatındaki adı “mersiye”dir.
• Anonim halk edebiyatında da ağıtlar olmakla birlikte ağıtlar âşık tarzı Türk edebiyatına aittir.
Doğal afetler, ölüm, hastalık vb. çaresizlikler karşısında korku, heyecan, üzüntü, isyan gibi duyguları ifade eden ezgili ürünlerdir.
• Ağıt söyleme işine ağıt yakma, ağıt söyleyenlere ise ağıtçı denilmektedir.
• Koşma nazım şekliyle söylendiğine göre dörtlüklerden oluşur.
• Kafiye şeması koşmadaki gibidir.