Doğruluk ve Dürüstlük ile ilgili Atasözleri
Doğru söyleyenin bir ayağı üzengide gerek
Doğru sözlü olan kişi, bulunduğu yerden ayrılmaya hazır olmalıdır Çünkü sevilmeyen, istenmeyen kişi olacak, orada barınamayacaktır
[Doğru söyleyenin bir ayağı üzengide gerek]
Doğru söz katarından belli olur
Bir sözün doğru olup olmadığı gelişinden, tutarlı olup olmamasından anlaşılır
[Doğru söz katarından belli olur]
Doğru söz yemin istemez
Yemin, yalan olduğu düşünülebilen sözün doğruluğuna inandırmak içindir Sözün doğruluğunda kuşku yoksa yemine gereklik yoktur
Doğruluk dost kapısı
Doğru olan kişiyi herkes dost bilir Herkes ona koşar
Doğrunun yardımcısı Allah'tır
Hak ve adaletten kopmayan, işlerinde doğruluktan ayrılmayan kişiye Yüce Allah her zaman yardım eder
[Doğrunun yardımcısı Allah'tır]
Doğruluk minarede kalmış
Dünyada doğru kimse kalmamıştır Doğru sandığımız binde bir kişi de içinden eğridir; dıştan göründüğü gibi değildir
Hak deyince akan sular durur
“Anlaşmazlıklarda doğruluk, dürüstlük, tarafsızlık, hakkaniyet yolundan hareket edilirse kimsenin söyleyecek bir sözü, eleştirisi kalmaz” anlamında bir söz
[Hak deyince akan sular durur]
Adalet ile zulüm bir yerde barınmaz
Bu iki şey tamamen bir birinin karşıtıdır Hak, hukuk ve doğruluğun bulunduğu yerde zulüm olamaz, zalimler bulunamaz Zulmün bulunduğu yerde ise hak yeme, sömürü, eğrilik, azgınlık vardır ve orada da ne adalet ne de âdil vardır
Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar
Özellikle çıkarlarını düşünen insanların çoğaldığı, fedakârlığın azaldığı yerlerde yalan dolan, hile, ahlâksızlık artar ve insanlar iki yüzlü olurlar Böyle bir ortamda doğru sözlü olan, sözünü esirgemeyen ve sakınmadan herkesi eleştiren kişiyi kimse sevmez Herkes onu kınar, yanından ve yöresinden uzaklaştırmaya çalışır Çünkü bu kişi doğru sözleriyle ahlâksızlık üzerine bina edilmiş menfaat düzenini bozmaya çalışır ve çok kimseyi rahatsız eder Dolayısıyla çıkarları zedelenen, kusurları yüzüne söylenen, ikiyüzlülükleri yüzlerine çarpılan insanlar tarafından hor görülüp kovulurlar
[Doğru söyleyeni dokuz köyden kovarlar]
Doğru söz (ağıdan) acıdır
Kimi insanlara (özellikle yalancı, çıkarcı, ahlâkı bozuk) kusurlarını, yanlışlarını, düzensizliklerini, yolsuzluklarını ortaya çıkaran sözleri yüzüne karşı söylemek çok acı gelir Çünkü çoklukla bu tür insanlar ya açıklarının ortaya çıkmasını istemezler ya da doğru sandıkları hareketlerinin yanlış olduğunu kabul etmezler
Emanete hıyanet olmaz
Emanet olarak bize bırakılan şeyi iyi korumamak, kendi yararımıza kullanıp yıpratmak, törelerimize ve doğruluk kurallarına aykırıdır
Yalancının mumu yatsıya kadar yanar
Yalan söyleyenin yalanı bir gün mutlaka ortaya çıkar
[Yalancının mumu yatsıya kadar yanar]
İsterseniz dürüstlük ile ilgili deyimler ve anlamlarını da inceleyebilirsiniz.
