Türkiye'de cari açığın yıllara göre değişimi
Cari Açık nedir?
Cari açık, bir ülkenin ithal ettiği malların ihraç ettiği mallardan fazla olma durumudur. Bir ülkenin ithal ettiği mallara ve hizmetlere ödediği miktar, ihraç ettiği mallar ve hizmetlere ödediği miktarı aşıyor ise cari açık oluşur.
Cari açık, bir ülkenin ihraç ettiği ürünlerden aldığı paraya kıyasla, ithal ettiği ürünlere daha fazla para harcadığında meydana gelir. Bu, ülkeden çıkan paranın ülkeye gelen paradan daha fazla olduğunu gösterir.
Cari açık, bir ülkenin ithal ettiği malların ihraç ettiği mallardan fazla olma durumu demektir. Bir ülkenin ithal ettiği mallara ve hizmetlere ödediği miktar, ihraç ettiği mallar ve hizmetlere ödediği miktarı aşıyor ise cari açık oluşur.
Cari açığın ne olduğunu daha iyi anlamanız için aile bütçesi örneğini vereceğiz. Aylık geliri 5000 ₺ olan bir aile, her ay düzenli olarak 6000 ₺ harcıyorsa; bu ailenin ekonomisi aylık 1000 ₺, yıllık ise 12000 ₺ açık veriyor demektir. Devletin ekonomisi de ailenin ekonomisi gibidir. Deevletlerin de kazançları ve harcamaları vardır. Devletin yıllık harcamaları gelirlerinden fazla olduğunda, bu ikisinin arasındaki farka cari açık denir. Bu açık kısa vadede genelde kredi, borç, malvarlığı satımı, ... gibi yollarla karşılanır. Uzun vadede, büyük sorunlara sebep olur. Aile için hırsızlık, hapis, ölüm, ... gibi sonuçları olurken; devlet için ise devletlerarası borç, stratejik kayıplar ya da savaş ile sonuçlanabilir.
Türkiye'nin yıllara göre cari açığı
Türkiye'nin yıllara göre cari açığının değişimini aşağıdaki tabloda görebilirsiniz.
YIL | CARİ AÇIK (milyar $) | GDP (milyar $) | CARİ AÇIK % |
2000 | -9.92 | 273 | -0.0363 |
2001 | 3.76 | 200.3 | 0.0188 |
2002 | -0.626 | 238.4 | -0.0026 |
2003 | -7.554 | 311.8 | -0.0242 |
2004 | -14.198 | 404.8 | -0.0351 |
2005 | -20.98 | 501.4 | -0.0418 |
2006 | -31.168 | 552.5 | -0.0564 |
2007 | -36.949 | 675.8 | -0.0547 |
2008 | -39.425 | 764.3 | -0.0516 |
2009 | -11.358 | 644.6 | -0.0176 |
2010 | -44.616 | 771.9 | -0.0578 |
2011 | -74.402 | 832.5 | -0.0894 |
2012 | -47.963 | 874 | -0.0549 |
2013 | -64.302 | 950.6 | -0.0676 |
2014 | -44.947 | 934.2 | -0.0481 |
2015 | -32.363 | 859.8 | -0.0376 |
2016 | -31.529 | 863.7 | -0.0365 |
2017 | -46.592 | 852.7 | -0.0546 |
2018 | -28.261 | 771.4 | -0.0366 |
2019 | 1.674 | 754.4 | 0.0022 |
Türkiye'de cari açığın yılllara göre değişimini aşağıda grafik üzerinde görebilirsiniz.
Son olarak, Türkiye'nin cari açığının Gayri safi yurt içi hasıla'ya oranını aşağıda grafi üzerinde görebilirsiniz. Yani yıllık ekonomimizde ne oranda açık veriyoruz?