Gastrit ve ülser neden olur?
Yiyecek konusunda verdiğiniz her karar, doğrudan midenizi ilgilendiriyor. Mide rahatsızlığı olanlar yedikleri konusunda daha dikkatli olmalılar çünkü birçok şey bu hassasiyeti tetikleyebiliyor. Ağzımızdan geçen her bir lokma yemek ve her bir yudum su ağızdaki mekanik sindirim sonrası ilk durak olarak uzun süre midede kalıyor. Dolayısıyla her seçiminiz, yiyecek konusunda verdiğiniz her karar, doğrudan midenizi ilgilendiriyor. Mide hastalıkları içinde en çok görülen ve sizlerin de sıkça duyduğu iki rahatsızlık var; gastrit ve ülser.
Bu iki mide rahatsızlığı aslında bireysel özelliklere göre çok farklılık gösteriyor. Kişinin kendi beslenmesini takip etmesi bir yeme günlüğü tutması ve hangi besinlerin belirtileri ve ağrıyı başlattığını takip etmesi çok önemli ancak ben yine de genel olarak bu hastalığın şikâyetlerini artıran yeme davranışı tiplerini ve besinleri sizlerle paylaşmak istiyorum. Mide hastalıkları tedavisinde kullanılan çok fazla ilaç var. Bu şekilde şikâyetlerinizin rahatlıkla azaltılması mümkün. Ancak en doğrusu hekiminiz size tavsiye edeceği ilacı kullanmak ve yine de yediklerinize dikkat etmek olacaktır.
Gastrit ve ülser neden olur?
Gastrit, mide mukozasının iltihaplanmasıdır. İki türü bulunmaktadır; biri ani başlangıçlı olan akut gastrit, diğeri ise kronik gastrittir. Ülser ise mide veya duedenumun (onikiparmak barsağı) mide asidi ve sindirim sıvıları (pepsin gibi) tarafından hasara uğraması sonucunda meydana gelen doku kaybı olarak adlandırılır.Sinir sistemi bozukluğu, midede asit birikimi, zamanında ve iyi tedavi edilmeyen gastrit, karaciğerin yetersiz çalışması veya safra asidi azlığı, koroner arter hastalıkları, sindirilmesi zor olan yiyeceklerin aşırı derecede tüketilmesi, sigara, gereğinden fazla çay, kahve veya asitli içeceklerden içmek, alkol kullanmak veya birtakım ilaçların uzun süre kullanılması sonucunda da mide ülseri oluşabilir.
Ülseri olanların dikkat etmesi gerekenler
• Ülserli bireylerin yeterince dinlenmeleri ve düzenli olarak uyumaları gerekmektedir.
• Alkol kullanmaları tavsiye edilmez
• Yemekler çok sıcak veya çok soğuk yenilmemelidir
• Yemekler yavaş yenmeli ve iyi çiğnenmelidir
• Sigara içilmesi mide hareketlerini artıracağından içilmemesi gerekir.
• Beslenme programı kesinlikle yeterli ve dengeli olmalı, yemek saatlerinde iki öğün arasındaki zaman farkı 2- 3 saati geçmemeli
• Sık ama az yemek yeme bilinci kazanılmalıdır.
• Posa yönünden uygun tüketim mutlaka sağlanmalıdır. Çünkü ülser tedavisi için kullanılan ilaçlar kabızlığa neden olabilmektedir.
• 20- 30 gram posa alımı uygun tüketim miktarıdır.
• Antioksidan ve posa yönünden zengin olan sebze ve meyvelere beslenmede yer verilmesi gerekir.
• Acılı ve çok baharatlı besinlerin tüketilmesi en aza indirilmelidir.
• Tuzlanmış, salamura besinler gastrik mukozayı olumsuz etkileyebileceğinden normal oranlarda tüketilmeli, yemeklere ekstra tuz ilave etmekten kaçınılmalıdır.
• Asitli içeceklerden uzak durulmalıdır.
• Kahve ve çay tüketimi normal sınırlarda tutulmalı. Kahve günde 1 - 2 fincan, çay ise 3 - 4 fincandan fazla tüketilmemelidir.
• Yağda kızartılmış etler, sucuk, pastırma, salam, sosis gibi şarküteri ürünleri tercih edilmemelidir.
Gastriti olanlara pratik öneriler
• Yemeklerinizi az az ve sık sık tüketmeye özen gösterin.
• Yemekleri çok sıcak veya çok soğuk yemeyin.
• Kabuklu meyve ve sebzeyi soyarak tüketmeyi tercih edin.
• Yemekleri yavaş yiyin ve çok iyi çiğneyin.
• Turp, salça, sirke, ketçap, hardal, zeytin, kuruyemişler,
• Kurutulmuş meyvelere dikkat edin.
• Yemeklerdeki tüm besinleri çiğden koyup, pişirin.
• Kavurma işlemi uygulamayın.
Dikkatli olunması gereken yiyecek ve içecekler
• Çay, kahve, kakao, hazır meyve suları, kolalı içecekler, limonata şikâyetlerinizi artırabilir.
• Beyaz peynir, kaşar peyniri, dil peyniri ve gravyer peynir dışında kalan diğer peynirler tercih edilmemelidir.
• Yumurtada haşlama veya çılbır yöntemi kullanılmalıdır. Yağda kavrulmadan sebzelerle de pişirilebilir.
• Sıcak ekmek, tam taneli ekmekler hassasiyeti artırabilir.
• Yağda kızartılmış, kavrulmuş etler, sucuk, pastırma gibi şarküteri ürünleri sık tüketilmemeli.
• Yağda kızartılmış hamur işleri, börekler, tatlılar, ekşi yoğurtlar yenilmemeli.
• Ekşi kabuklu ve kumlu meyveler çok tüketilmemeli.
• Tüm kuru baklagiller, bulgur rahatsızlık verebilir.
• Hazır çorbalar, et suyu, tarhana rahatsız edebilir