Hilekâr üreticiyi bulma mantık sorusu
10 farklı üreticiden, her biri 10'ar gram gelecek şekilde 10'ar adet altın yüzük üretmesini istediniz. Ancak, üreticilerden birisinin yüzükleri 9'ar gram gelecek şekilde üretmiş olduğuyla ilgili bir istihbarat aldınız. Bu durumda, elektronik bir tartı kullanarak, hilekâr üreticiyi en az kaç tartıda bulabilirsiniz?
Hilekâr üreticiyi bulma mantık sorusunun cevabı
Yine zor görünen ama cevabını okuyunca ne kadar da kolaymış diyeceğiniz bir soru türü. Bu tarz sorularda, farklı kişilerin altınlarını nasıl birbirinden ayırabilirim, ya da bu altınlara nasıl farklı anlamlar yükleyebilirim şeklinde düşünmelisiniz.
Geyiği bırakalım ve cevaba geçelim:
10 adet üreticiyi yan yana sıralarız.
Deneme yapmak için; ilkinden bir altın yüzük, ikincisinden iki altın yüzük, üçüncüsünden üç altın yüzük, ..., onuncudan on altın yüzük isteriz. Böylece, her birinden farklı sayıda altın yüzük almış olduk. Elimizde toplam (10 x 11) / 2 = 55 yüzük oldu.
Eğer bu üreticilerin her birisi 10'ar gramlık altın yüzükler üretseydi, bu yüzüklerin ağırlıkları toplamı 550 gram olacaktı. Ancak, üreticilerden birisi altın yüzükleri 9'ar gram olarak ürettiği için toplam ağırlık daha düşük çıkacak.
Bu 55 altın yüzüğü hemen elektronik tartının üzerine koyuyoruz ve ağırlığına bakıyoruz. Eğer, toplam ağırlık 549 gram geldiyse, ilk üretici hilekârmış, çünkü sadece 1 gram eksik çıktı, yani tek altın yüzükte eksik ağırlık var. Benzer şekilde, 548 gram geldiyse ikinci, 547 gram geldiyse üçüncü, ..., 540 gram geldiyse onuncu üretici hilekârmış.
Doğru cevap: tek tartıda bulabiliriz.